Centrum Badawczo-Edukacyjne Konserwacji Zabytków
PWSZ w Nysie

Spotkanie partnerskie projektu RESPECT w Bratysławie

W dniach 20-24.04.2015 w Bratysławie miało miejsce spotkanie partnerskie projektu RESPECT, Programu Leonardo da Vinci. Wśród uczestników spotkania, oprócz gospodarzy (Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie), znalazły się takie instytucje jak: Helsinki Metropolia University (Wydział Konserwacji), Centrum Badawczo-Edukacyjne Konserwacji Zabytków PWSZ w Nysie (wraz ze studentami kierunku Architektura oraz specjalności Konserwacja i Ochrona Zabytków) oraz Palazzo Spinelli Institute we Florencji.

PWSZ w Nysie na spotkaniu reprezentował Pan Łukasz Gadomski - pracownik Centrum Badawczo Edukacyjnego Konserwacji Zabytków wraz z grupą studentów z Instytutu Architektury.

W ramach warsztatów, w których wzięli udział zarówno profesjonalni konserwatorzy zabytków, nauczyciele akademiccy jak i studenci, odbyła się wizyta studyjna na Zamku Bratysławskim. Oprócz prezentacji historii obiektu oraz stałych wystaw uczestnicy mieli okazję zapoznać się z aktualnym stanem zagospodarowania terenów po oraz nowymi, czasem dość kontrowersyjnymi rozwiązaniami wprowadzanymi na terenie zamku. W programie spotkania przewidziano także trzy wizyty studyjne: w Muzeum Żydowskim (zaskakującym mnogością eksponatów pozostałych po obecności Diaspory Żydowskiej na terenie Bratysławy), Chatam Sofer- miejscu pochówku 23 najbardziej zasłużonych rabinów bratysławskich oraz w Galerii Sztuki Danubiana (nowoczesnym miejscu prezentacji sztuki, założonemu przez prywatnego inwestora i zbudowaneym na sztucznej wyspie na Dunaju).

Dzięki uprzejmości gospodarzy, uczestnicy mogli również wysłuchać wykładu na temat rewitalizacji i restrukturyzacji terenów nadbrzeżnych Dunaju, który swym rozmachem i zaangażowaniem również bardzo tradycyjnych metod mógł zrobić wrażenie, jak również być doskonałym przykładem, który można by zaadaptować również w Polsce. Natomiast tematem, przygotowanych, dla studentów warsztatów była ingerencja w zabytkową tkankę miasta oraz znaczenie oddolnych inicjatyw społecznych w procesie ochrony zabytków i środowiska. Poruszono również temat filozoficznego i holistycznego podejścia do zrównoważonej konserwacji na omawianym przykładzie i powodów, dla których powinna ona być kontynuowana.

Wynikiem warsztatów była żywa dyskusja na temat w/w problemów. Mimo nieznacznych różnic kulturowych uczestnicy w zasadzie zgodzili się ze sobą w tym, że aby coś zmieniać należy być doskonale przygotowanym w wielu dyscyplinach wiedzy jak również w tym, iż ważnych decyzji nie można podejmować jednostkowo i po to by spełniać, czasem najbardziej szalone pomysły, aktualnej władzy. W procesie decyzyjnym ważne również wydało się sięganie po opinię mieszkańców jak i stałych użytkowników przekształcanych terenów.

Projekt ReSpect dotyczy weryfikacji roli i znaczenia profesji konserwatora i restauratora zabytków w XXI wieku. Partnerzy projektu są głęboko przekonani o konieczności opracowania nowego modelu kształcenia zapewniającego ujednolicone i spójne podejście zarówno do sztuki czy dziedzictwa kulturowego jak i środowiska.

W ostatnich dziesięcioleciach nauki przyrodnicze, a tym samym ochrona środowiska, znacznie się rozwinęły. Nie są już rozumiane jako czyste nauki techniczne, inżynieryjne a tym bardziej filozoficzne, ale uwzględniają również aspekt społeczny i ekonomiczny.

Więcej o projekcie: www.respect.pwsz.nysa.pl

Łukasz Gadomski
Centrum Badawczo-Edukacyjne Konserwacji Zabytków